Soru Sor
Sorunu sor hemen cevaplansın.
Anlam Genişlemesi (Yan Anlam)
Kimi sözler, başlangıçta bir eylemi ya da varlığı karşılarken zaman içerisinde başka kavramları da karşılayacak biçimde kullanılmaktadır.
Konmak fiilinden türeyen "konak" sözcüğünün anlamının "konma yeri" olması gerekir. "Konak" sözcüğü, Türkçede "yolcuların konup geceledikleri yer, iki konak arasındaki uzaklık, kentlerdeki büyük ve görkemli ev" yerine kullanılmaktadır.
Mum asıl olarak bir "ışık aracı"dır. Bu sözcük fizikte "ışık birimi" olarak da kullanılır.
Aşı ağaçlarla, bitkilerle ilgili bir terim olduğu halde anlam genişlemesine uğrayarak bir tıp terimi olarak kullanılmaktadır: "Çiçek aşısı, kolera aşısı..." gibi.
Anlam Genişlemesi Farklı Kaynaktan *
Bir varlığın bir türünü anlatan, kullanılış alanları sınırlı olan sözcüklerin zamanla o varlığın bütününü, bütün türlerini anlatır duruma gelmesine, daha geniş alanlarda kullanılmaya başlanmasına “anlam genişlemesi” denir.
•Örneğin, Türkçede “ödül” sözcüğü eskiden sadece “güreşlerde kazananlara verilen bir mükâfat” anlamında kullanılırken, günümüzde “her türden yarışma sonunda verilen mükâfat” için kullanılmaktadır.
Öte yandan kimi sözcükler zamanla yeni anlamlar kazanabilir. Buna da “anlam genişlemesi” denir. Bu tür sözcükler çok anlamlıdır.
•Örneğin, “yüz” sözcüğünün ilk anlamı “suraf’tır. Ancak bu sözcük, zamanla suyun yüzü (yüzey), evin ön yüzü (taraf, cephe), yorgan yüzü (bir şeyin görünen bölümünü kaplamakta kullanılan kumaş) anlamlarını da kazanarak anlam genişlemesine uğramıştır.
•Yine “tatlı olmayan” anlamında kullanılan “acı” sözcüğü acı yeşil (koyu), çok acı çekti (ıstırap) anlamlarında kullanılmaya başlanmış, dolayısıyla sözcük birden çok anlamı ifade etmeye başlamıştır.
Buradan da anlaşılacağı üzere sözcüklerin bazıları tek anlamlı, bazıları da çok anlamlıdır.
Anlam Genişlemesi Örnekleri
Bazı sözcükler eski anlamları yanında yeni anlamlar da kazanabilirler. Çok anlamlı olurlar.
Örnek: Kol – organ Dal – Ağacın uzantısı
Kol – bölüm Dal – Bölüm, Kısım
Tarih: 2016-03-02 01:56:14 Kategori: Sözlük
Soru Tarat
Kitaptan sorunu tarat hemen cevaplansın.
Sorunu sor hemen cevaplansın.
Anlam Genişlemesi Nedir
Kimi sözler, başlangıçta bir eylemi ya da varlığı karşılarken zaman içerisinde başka kavramları da karşılayacak biçimde kullanılmaktadır.
Konmak fiilinden türeyen "konak" sözcüğünün anlamının "konma yeri" olması gerekir. "Konak" sözcüğü, Türkçede "yolcuların konup geceledikleri yer, iki konak arasındaki uzaklık, kentlerdeki büyük ve görkemli ev" yerine kullanılmaktadır.
Mum asıl olarak bir "ışık aracı"dır. Bu sözcük fizikte "ışık birimi" olarak da kullanılır.
Aşı ağaçlarla, bitkilerle ilgili bir terim olduğu halde anlam genişlemesine uğrayarak bir tıp terimi olarak kullanılmaktadır: "Çiçek aşısı, kolera aşısı..." gibi.
Anlam Genişlemesi Farklı Kaynaktan *
Bir varlığın bir türünü anlatan, kullanılış alanları sınırlı olan sözcüklerin zamanla o varlığın bütününü, bütün türlerini anlatır duruma gelmesine, daha geniş alanlarda kullanılmaya başlanmasına “anlam genişlemesi” denir.
•Örneğin, Türkçede “ödül” sözcüğü eskiden sadece “güreşlerde kazananlara verilen bir mükâfat” anlamında kullanılırken, günümüzde “her türden yarışma sonunda verilen mükâfat” için kullanılmaktadır.
Öte yandan kimi sözcükler zamanla yeni anlamlar kazanabilir. Buna da “anlam genişlemesi” denir. Bu tür sözcükler çok anlamlıdır.
•Örneğin, “yüz” sözcüğünün ilk anlamı “suraf’tır. Ancak bu sözcük, zamanla suyun yüzü (yüzey), evin ön yüzü (taraf, cephe), yorgan yüzü (bir şeyin görünen bölümünü kaplamakta kullanılan kumaş) anlamlarını da kazanarak anlam genişlemesine uğramıştır.
•Yine “tatlı olmayan” anlamında kullanılan “acı” sözcüğü acı yeşil (koyu), çok acı çekti (ıstırap) anlamlarında kullanılmaya başlanmış, dolayısıyla sözcük birden çok anlamı ifade etmeye başlamıştır.
Buradan da anlaşılacağı üzere sözcüklerin bazıları tek anlamlı, bazıları da çok anlamlıdır.
Anlam Genişlemesi Örnekleri
Bazı sözcükler eski anlamları yanında yeni anlamlar da kazanabilirler. Çok anlamlı olurlar.
Örnek: Kol – organ Dal – Ağacın uzantısı
Kol – bölüm Dal – Bölüm, Kısım
Tarih: 2016-03-02 01:56:14 Kategori: Sözlük
Kitaptan sorunu tarat hemen cevaplansın.
Yorum Yapx